کنوانسیون پالرمو چیست؟
جرایم سازمان‌یافته فراملی مانند قاچاق انسان، مواد مخدر، پول‌شویی و سلاح، تهدیدی جدی برای امنیت کشورها به شمار می‌روند. برای مقابله با این جرایم، همکاری بین‌المللی ضروری است. کنوانسیون پالرمو، یکی از مهم‌ترین اسناد بین‌المللی در این حوزه، توسط سازمان ملل متحد تدوین شده است.
کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه جرایم سازمان‌یافته فراملی، معروف به کنوانسیون پالرمو، در سال ۲۰۰۰ در شهر پالرمو ایتالیا به تصویب رسید. این کنوانسیون چارچوبی حقوقی و عملی برای همکاری کشورهای عضو در مبارزه با باندهای جنایتکار بین‌المللی فراهم می‌کند.
اهداف کنوانسیون
اهداف اصلی کنوانسیون پالرمو عبارتند از:
۱. پیشگیری از جرایم سازمان‌یافته
۲. تقویت همکاری بین دولت‌ها
۳. هماهنگی در تعقیب قضایی مجرمان
۴. حمایت از قربانیان و شاهدان
پروتکل‌های الحاقی
کنوانسیون پالرمو شامل سه پروتکل کلیدی است که به موضوعات خاص‌تری می‌پردازند:
۱. پروتکل پیشگیری و مقابله با قاچاق انسان، به‌ویژه زنان و کودکان
۲. پروتکل پیشگیری و مقابله با قاچاق مهاجران از راه‌های زمینی، دریایی و هوایی
۳. پروتکل پیشگیری و مقابله با ساخت و قاچاق غیرقانونی سلاح گرم
وضعیت ایران در کنوانسیون پالرمو
ایران در ۱۲ دسامبر ۲۰۰۰ کنوانسیون پالرمو را امضا کرد، اما فرآیند تصویب آن در داخل کشور با موانعی روبه‌رو بود. نهایتاً، در ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴، مجمع تشخیص مصلحت نظام الحاق مشروط ایران به این کنوانسیون را تأیید کرد. این تصمیم پس از جلسات متعدد در صحن مجمع و کمیسیون‌های مشترک اتخاذ شد، با این شرط که اجرای مفاد کنوانسیون باید مطابق با قانون اساسی و قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران باشد.
در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، قانون الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو را به رئیس‌جمهور ابلاغ کرد تا مراحل اجرایی آن آغاز شود.
اهمیت پیوستن ایران به کنوانسیون پالرمو
الحاق ایران به این کنوانسیون از جنبه‌های زیر حائز اهمیت است:
• تقویت همکاری‌های بین‌المللی در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته
• ارتقای اعتبار بین‌المللی ایران در مقابله با جرایم فراملی
• تسهیل مبادلات مالی و بانکی با رعایت استانداردهای جهانی
• کاهش فشارهای بین‌المللی مرتبط با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم
تفاوت کنوانسیون پالرمو با FATF
کنوانسیون پالرمو گاهی با FATF اشتباه گرفته می‌شود. FATF یک نهاد بین‌المللی برای مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم است، در حالی که کنوانسیون پالرمو یک سند حقوقی سازمان ملل برای مقابله با جرایم سازمان‌یافته است. با این حال، اجرای پالرمو یکی از الزامات مورد تأکید FATF است.
بیشتر بخوانید:
کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو)
