خشونت علیه زنان ۳۰ برابر بیشتر از مردان است
معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور اظهار داشت: همچنان در شرایطی هستیم که میزان خشونت و همسرآزاری علیه زنان ۳۰ برابر مردان است و تأسف‌بار است که این آمار همچنان محرمانه نگه داشته می‌شود.
زهرا بهروزآذر در نشست بررسی همکاری‌های مشترک و انعقاد تفاهم‌نامه در حوزه حمایت از زنان و خانواده، با اشاره به دو اصل مترقی در قانون اساسی که مجری آن‌ها هستیم، گفت: اصل ۱۰ قانون اساسی، خانواده را بنیادی‌ترین نهاد اجتماعی می‌داند و تأکید دارد که همه برنامه‌ریزی‌ها باید به تسریع تشکیل خانواده کمک کند و تمامی برنامه‌ریزی‌ها و قانون‌گذاری‌های کشور باید حول این محور باشد. اصل ۲۱ نیز به‌طور خاص بر مسائل زنان تمرکز دارد و یکی از مهم‌ترین بندهای آن، موضوع زنان سرپرست خانوار است که پس از ۴۶ سال از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، همچنان نیازمند توجه و کار بیشتر است.
تأثیرات فناوری بر جامعه و خانواده
معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور با اشاره به چهار ابرچالش جهانی شامل جمعیت، مهاجرت و شهرنشینی، تغییرات اقلیمی و تغییرات فناوری، افزود: تغییرات فناوری در همه جهان یک چالش است. این تغییرات هرچند کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد، اما فاصله میان اعضای خانواده را افزایش داده و در برخی کشورها حتی زبان مادری را تحت تأثیر قرار داده است. نگرانی جدی این است که توسعه فناوری‌های نوین ممکن است باعث شود کودکان زبان مادری خود را فراموش کنند. هرچند این مسئله هنوز در ایران پررنگ نیست، اما توسعه هوش مصنوعی جنبه‌های دیگری از این چالش را نمایان می‌کند.
بهروزآذر ادامه داد: تا پیش از این از نسل زد صحبت می‌کردیم که به نسل آلفا، نسلی که از بدو تولد به اینترنت دسترسی دارد، رسیدیم. این نسل به‌راحتی پاسخ هر سؤالی را پیدا می‌کند و جایگاه معلم و والدین در پرسشگری تغییر کرده است؛ دیگر ما منبع اصلی دانش فرزندانمان نیستیم. حالا نسل بتا پیچیدگی بیشتری دارد، زیرا هوش مصنوعی به هر سؤالی پاسخ می‌دهد. این موضوع با وجود مزایا، نگرانی‌هایی نیز به همراه دارد: چه اطلاعاتی در اینترنت و هوش مصنوعی در دسترس است؟
وی تأکید کرد: با وجود دسترسی فرزندان به انواع دانش از طریق ابزارهای پیشرفته، ارزش‌هایی مانند محبت، تعهد و وفاداری که مشخصه‌های اصلی خانواده هستند، در هیچ هوش مصنوعی یافت نمی‌شود. خانواده همچنان مرجع آموزش این ارزش‌هاست. خانواده‌ها باید نسبت به این داشته‌ها آگاه باشند و آن‌ها را بدیهی ندانند. این ارزش‌ها باید تعریف، برجسته و به فرزندان منتقل شوند تا در دنیای امروز حفظ و تقویت شوند.
اهمیت مهارت گفت‌وگو برای خانواده پایدار
معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور بر لزوم آموزش مهارت گفت‌وگو تأکید کرد و گفت: این مهارت باید از مدرسه آغاز شود. برای داشتن خانواده‌ای پایدار، باید مهارت‌هایی مانند گفت‌وگوی مؤثر، درک متقابل، تاب‌آوری، مدارا و صبوری را به افراد آموزش دهیم. هیچ نهادی به اندازه سازمان بهزیستی نمی‌تواند در پرورش این مهارت‌ها مؤثر باشد.
خشونت و همسرآزاری علیه زنان، ۳۰ برابر مردان
وی با ابراز تأسف از وضعیت خشونت در جامعه اظهار داشت: متأسفانه میزان خشونت و همسرآزاری علیه زنان ۳۰ برابر مردان است و تأسف‌بارتر اینکه این آمار محرمانه نگه داشته شده است. این محرمانگی باعث می‌شود وقتی لایحه خشونت علیه زنان را در مجلس مطرح می‌کنیم، برخی بگویند: «خشونت کجاست؟ همسرآزاری کجاست؟ اگر هم باشد، برابر است.» اما داده‌ها نشان می‌دهد که برابر نیست.
آگاه‌سازی، گام نخست پیشگیری از خشونت
بهروزآذر خطاب به مسئولان سازمان بهزیستی تأکید کرد: هیچ‌کس به اندازه شما نمی‌تواند این واقعیت را در جامعه مطرح و به پیشگیری از آن کمک کند. گام اول پیشگیری، آگاه‌سازی از وضعیت جامعه است. این مسئله محدود به مناطق محروم یا اقوام خاص نیست. متأسفانه در شهرها، فضاهای مدرن و حتی میان تحصیل‌کرده‌ها، خشونت خانگی و علیه زنان مشاهده می‌شود، اما ممکن است در یک روستا به دلیل باورهای سنتی و احترام به حقوق زنان و کودکان، چنین مسائلی کمتر باشد. در زندگی شهری، بسیاری از این اصول فراموش شده است.
وی از رئیس سازمان بهزیستی خواست تا امکان دسترسی اندیشمندان و فعالان حوزه جامعه‌شناسی و حقوق به این داده‌ها را فراهم کنند تا اطلاع‌رسانی شفاف درباره وضعیت خشونت صورت گیرد. بهروزآذر معتقد است که کودک‌آزاری و همسرآزاری با پیشینه دینی و تمدنی ما سازگار نیست و لازم است شهروندان را آگاه کنیم. بسیاری از افرادی که مرتکب خشونت می‌شوند، خود از رفتارشان آگاه نیستند.
خشونت کلامی و متلک، مصداقی از خشونت علیه زنان
بهروزآذر با استناد به پژوهشی در حوزه خشونت علیه زنان گفت: خشونت کلامی و متلک‌گویی یکی از مسائل جدی است. زنان این رفتار را خشونت می‌دانند، اما مردان آن را وسیله‌ای برای خنده تلقی می‌کنند. باید به مردان آموزش داد که این رفتار آزاردهنده است و ربطی به نوع پوشش زنان ندارد. برخی حتی به زنی که کودکی در آغوش دارد، بی‌احترامی می‌کنند و تصور می‌کنند این رفتار خنده‌دار است.
چرخه خشونت و پیشگیری از آن
وی با تأکید بر اینکه خشونت یک چرخه است که از جایی آغاز و گسترش می‌یابد، گفت: اگر کودکان در سنین پایین بیاموزند که به‌راحتی اظهارنظر کنند، به نظر دیگران احترام بگذارند و حق انتخاب آن‌ها را به رسمیت بشناسند، احتمال ورودشان به چرخه خشونت در بزرگسالی کمتر می‌شود.
اشاره به قتل الهه حسین‌نژاد و لزوم مداخله به‌موقع
بهروزآذر با اشاره به قتل اخیر الهه حسین‌نژاد اظهار داشت: در مصاحبه‌ای از همسر این فرد شنیدم که او سابقه همسرآزاری و ضرب‌وشتم داشته و شکایت‌هایی علیه‌اش ثبت شده بود. چرا وقتی این خشونت گزارش شد، پرونده او به مددکاری ارجاع نشد؟ چرا وارد چرخه سلامت روان نشد؟ چرا با مشاوره و گفت‌وگو، خشم او کنترل نشد؟ این خشم به‌تدریج گسترش یافت و به فاجعه منجر شد. باید اورژانس اجتماعی و بررسی پرونده‌ها را جدی‌تر بگیریم. جنسیت در این مسئله مهم نیست؛ مهم این است که نشانه‌های خشونت را جدی بگیریم و فرآیندهای درمانی را آغاز کنیم.
لزوم گواهی سلامت روان برای برخی مشاغل
وی افزود: برای افرادی که در مشاغلی مانند پزشکی، پرستاری یا رانندگی به‌طور مستقیم با مردم سروکار دارند، باید گواهی سلامت روان الزامی شود تا آسیب‌های احتمالی از سوی آن‌ها به جامعه کاهش یابد. این موضوع می‌تواند به راهبردهای کلان تبدیل شود.
